Cataract Gorge, 2015
Op de anders zo rustige Brugse wateren creëert Romy Achituv een artificiële storm. Op dat gewoel drijft een structuur in de vorm van een gotische trapgevelwoning. Het werk verwijst naar Brugges economische hoogtijdagen uit het verleden, maar ook naar de huidige verstarring van een stad die alleen nog lijkt te bestaan voor het bewonderend oog van toeristen. Door de strenge reglementering in verband met het behoud van het patrimonium worden evolutie en toekomstdynamiek geblokkeerd.
www.gavaligai.comCanal Swimmer’s Club, 2015
Het architectencollectief Atelier Bow-Wow uit Tokio kent de problematiek van grootsteden en beperkte woonruimte maar al te goed. Ze verbinden architectuur en urbanisme naadloos met kunst en politiek. Voor Brugge bedachten ze een drijvende loungeruimte op het waterkruispunt Spinolarei-Potterierei en Sint-Annarei. Een plek waar bewoners en bezoekers aangenaam kunnen verpozen, een frisse duik in het water nemen, lezingen bijwonen, tentoonstellingen bezoeken of eigen evenementen opzetten.
www.bow-wow.jpA Place Beyond Belief, 2015
De tekstsculptuur A Place Beyond Belief verwees oorspronkelijk naar 9/11 in New York, naar de noodzaak van de stad om zichzelf opnieuw uit te vinden en tot ‘een plek voorbij het geloof’ te komen. Ook in andere contexten blijven deze woorden heel actueel en krijgen ze nieuwe betekenislagen. Het nieuwe werk Palace bestaat uit vijf afzonderlijke woorden. Ze kunnen gelezen worden als een motto voor Brugge, maar verwijzen ook naar de vijf rechten die iedereen heeft volgens de islam.
www.studionathancoley.comThe Passage Room, 2015
Daniël Dewaele haakt met drie projecten in op het uitgangspunt van de triënnale: ‘Wat als de 5 miljoen bezoekers van Brugge hier zouden blijven wonen?’ Hij ondervraagt bezoekers over hun wensen en verlangens als kandidaat-inwoners van de stad, wil weten aan welke aspecten van hun eigen cultuur ze gehecht zijn en stuurt mensen de straat op met een button die hen als 5 miljoenste inwoner van Brugge kenbaar maakt. De projecten stellen meer vragen dan dat ze pasklare antwoorden bieden.
www.triennalebrugge2015.beWu Wei er Wei, 2015
Naast de Sint-Salvatorskathedraal installeert Song Dong een rotstuin met een miniatuurlandschap. De reusachtige bonsaisculptuur is gemaakt met ramen uit gesloopte Chinese woningen. Boven op de sculptuur staat in grote neonletters ‘Wu Wei’, een begrip uit het taoïsme dat ‘niet-handelen’ betekent. In het werk komt het spanningsveld tussen de onstuitbare groei van megapolissen en het omgaan met erfgoed en natuur tot uiting.
www.triennalebrugge2015.beKhayyam Fountain (Fountain of Life), 2018
In Fountain of Life (Khayyam Fountain) verzamelt Monir Shahroudy Farmanfarmaian verschillende aspecten van haar beeldend alfabet, geïnspireerd door het mystieke soefisme. De geometrische patronen worden als meerlagige volumes opgestapeld tot een glazen fontein. De drie-, vier- en zelfs acht- of negenhoekige vormen zijn afwisselend gedraaid en uitgesneden tot een holle sculpturale installatie. Elk element heeft een betekenis, zoals bijvoorbeeld de driehoek, die symbool kan staan voor de mens. Met vier punten op de omtrek van een cirkel kan je een vierkant tekenen, waarvan de punten verwijzen naar de vier windrichtingen; de zijden van een vijfhoek kunnen staan voor de vijf zintuigen en de punten van een zeshoek symboliseren deugden. Geïnspireerd door spiegelmozaïeken en glasschilderijen uit oude paleizen en tempels in Iran creëert de kunstenares een fantastisch spel van weerkaatsingen met licht en glas, met een referentie aan water als teken van helderheid en leven.
www.thethirdline.comUber Capitalism, 2015
Op de Burg installeert Rainer Ganahl een chocoladesculptuur in de vorm van het Huis ter Beurze, in de middeleeuwen de eerste beurs ter wereld. Bovenop roteren de woorden UBER CAPITALISM, een verwijzing naar de huidige deel-economie die steeds verder uitbreidt. De vergankelijke materie herinnert aan de donkere kantjes van de chocoladehandel en drukt een groeiende ambivalentie uit tegenover het verleidelijke nieuwe gezicht van het kapitalisme in onze tijd.
www.ganahl.infoVertically Integrated Socialism, 2015
Vertically Integrated Socialism is een experimenteel huisvestingsconcept dat de sociale piramide in één enkel gebouw integreert. In een appartementsblok wonen onderaan mensen met een leefloon gratis. Op de verdiepingen erboven wonen telkens beter begoede sociale klassen, die de huur van de klasse onder zich betalen. Dit architecturale model erkent de sociale en economische tegenstellingen in de hedendaagse neoliberale metropolis en biedt mogelijkheden tot sociale integratie en opwaartse mobiliteit.
www.nicolasgrenier.comUndercurrent, 2015
Het kunstenaarscollectief HeHe laat bij de Site Oud Sint-Jan een kolossale hoogspanningsmast in de reien vallen. Een knetterende en flitsende sculptuur, die de aandacht vestigt op iets wat in een middeleeuws ogende stad als Brugge normaal netjes verborgen blijft: de infrastructuur van onze elektriciteitstoevoer. In het beschermde stadsbeeld veroorzaakt dit een schokeffect. Dit fremdkörper snijdt ook grootstedelijke thema’s als geluidsoverlast, lichtpollutie en massaal energieverbruik aan.
www.hehe.org.free.fr1:1 Connect: DiamondScope, 2015
Op de Markt, tegenover het Belfort, staat een achthoekige constructie met een schitterend uiterlijk van spiegelglas. Binnenin kunnen telkens één bezoeker en één bewoner van Brugge plaatsnemen. Ze ontmoeten elkaar als vreemdelingen in een intieme ruimte, kunnen mensen buiten bekijken maar zelf niet gezien worden van buitenaf. 1:1 connect is een fascinerend werk over de kracht van de blik en over het gedeelde gebruik van de publieke ruimte.
www.thing.netTree Huts in Bruges, 2015
De binnentuin van het Begijnhof in Brugge is een plek die stilte en rust uitstraalt. In het grasveld, omringd door de Begijnhofkerk en de eeuwenoude huisjes, staan hoge bomen. Tadashi Kawamata installeert er een tiental boomhutten, die lijken te waken over de bezoekers en bewoners van het Begijnhof.
www.tadashikawamata.comBRUG, 2018
Terwijl in het stadscentrum tal van bruggen de reien overspannen en buurten met elkaar verbinden, is BRUG van Jarosław Kozakiewicz een hedendaagse interpretatie met een andere functie. In plaats van bakstenen en keien gebruikt de kunstenaar metalen profielen en zeilen om een brug te creëren waarmee je twee oevers kan bereiken. Dit betekent echter niet dat je je tocht kan verderzetten. De brug brengt je dichter bij het beeld Niobe van Constant Permeke, tot een plek waar je even kan verpozen, maar je moet dezelfde weg terug. De installatie is een ontmoetingsplaats, een alternatief om elkaar te kruisen, misschien zelfs een gesprek aan te gaan. De vormgeving van de constructie is gebaseerd op een proportioneel systeem waarbij elk snijpunt van twee lijnen verwijst naar een punt van een menselijk gezicht. Elke hoek, elke verbinding is een momentopname van een beweging; twee gezichten die naar elkaar toe komen en elkaar ontmoeten in een kus. Een geometrische voorstelling van een romantisch moment.
www.culture.plUrbanModeL, 2018
Met UrbanModeL plaatst Wesley Meuris een nieuw paviljoen in het midden van de stad: tussen de bomen op het plein van de Burg. Een aantal panelen uit hout en glas omkaderen Engelse termen die de noden van de ideale samenleving analyseren, zoals Sustainable Interaction, Immersive Environments, Fulfilling Needs, Innovative Services of Communication Prosthesis. De titel van het werk, UrbanModeL, verwijst naar het begrip UML (Unified Modeling Language), een grafische modelleertaal die toegepast wordt om verschijnselen of processen te categoriseren en schematisch voor te stellen. Meuris heeft deze methode in zijn ontwerp gebruikt. Hij wil een ruimte scheppen om het te hebben over architectuur, infrastructuur en stedelijkheid, en tegelijkertijd een rustplek creëren waar aanwezig zijn, kijken en ontmoeten centraal staan.
www.wesleymeuris.beACHERON I, 2018
Met ACHERON I, een installatie in het water, suggereert Renato Nicolodi dat er een verbinding bestaat tussen onze huidige samenleving en de mythologische onderwereld. Acheron, afgeleid van het Griekse woord achos, staat in de mythologie symbool voor ‘de rivier van het leed’. De mythische rivier vormt de overgang naar de onderwereld, waar de doden de oversteek maken onder begeleiding van Charon. Acheron is ook een reële rivier in het noordwesten van Griekenland, die gedeeltelijk onderaards stroomt. Dit natuurlijke fenomeen kan aan de basis van de mythe liggen. In Brugge materialiseert Nicolodi’s kunstwerk deze overgang, die een verbinding vormt tussen leven en dood. Het wateroppervlak fungeert er als grens. De sculptuur wordt een haven, een toegang, een poort tussen het heden, de toekomst en het verleden.
www.renatonicolodi.comMFS III – Minne Floating School, 2018
MFS III – Minne Floating School is de ultieme versie van de drijvende school. Ze dient als prototype van een constructie die voldoet aan onze fysieke en sociale behoeften in het licht van de steeds groeiende uitdagingen waarvoor de klimaatverandering ons stelt. Het is een mobiel gebouw dat zich wereldwijd kan aanpassen aan de wisselende getijden en stevig genoeg is om overstromingen of zware stormen te trotseren. Het is ook een inspiratiebron om mogelijke alternatieven rond hernieuwbare energie en oplossingen rond landwinning vorm te geven. Op het iconische Minnewater wordt deze school een plek van samenwerking, waar leerlingen uit Brugse scholen les kunnen volgen en werken zullen tentoonstellen. MFS III wordt een veelzijdige, flexibele structuur die een klaslokaal, een tentoonstellingsruimte en een ontmoetingsplaats op het water huisvest; een architecturaal project dat klaar is voor de vloeibare toekomst.
www.nleworks.comQuiet is the New Loud, 2015
Bruce Odland en Sam Auinger openen je oren voor de rust in een kleine stad als Brugge. In vergelijking met hun thuissteden New York en Berlijn oogt Brugge niet alleen mooi, maar klinkt het ook zo. Hier hoor je nog het geluid van voetstappen op klinkers, een eend die haar veren uitschudt, zelfs gefluister valt op. [O+A] decoderen de stad op akoestische wijze. Ze bieden een nieuwe, sensuele invalshoek om de stad van de toekomst te ontwerpen als een creatieve plek.
www.o-a.infoThe Floating Island, 2018
The Floating Island is een unieke ervaring op de reien vlak bij de Snaggaardbrug. Met deze constructie wil het Koreaanse architectenbureau OBBA een extra publieke (bewegings)ruimte creeren in de Brugse binnenstad. Samen met het Brugse Architectuuratelier Dertien12 heeft OBBA een drijvend platform ontworpen dat meer dan 100 vierkante meter beslaat. De installatie is omgeven door groene eilandjes en is publiek toegankelijk. Langs de oever kan je flaneren of even verpozen om te genieten van de omgeving; elastische netten die lichtjes over het water hellen dienen als leuningen, hangmatten of ligbanken. Met deze installatie overschrijdt OBBA de grens tussen de straat en de reien. Het drijvende eiland doorbreekt de rechtlijnige, verticale oever met een zachte, vloeiende overgang naar een begaanbare waterweg.
www.o-bba.comLanchals, 2018
Voor Lanchals heeft John Powers zich laten inspireren door de rijke geschiedenis van Brugge. Hij viste de legende rondom Pieter Lanchals op, een raadsheer van aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk die in de 15de eeuw werd gedood tijdens een burgeropstand rond stadsvoorrechten. De Bruggelingen hadden verschillende prominenten uit Maximiliaans entourage, onder wie Pieter Lanchals, gefolterd en onthoofd. De aartshertog zon op wraak en omringde zich met een leger soldaten om de stad te plunderen. Brugge kreeg uiteindelijk een aantal voorrechten terug, maar – zo wil de legende – als herinnering moest de stad voortaan 52 langhalzen op de reien laten leven. Witte zwanen bepalen vandaag nog steeds het stadsbeeld. Voor Triennale Brugge bouwt Powers op een pleintje aan de rand van het water een metershoge sculptuur in de vorm van een zwanenhals, al kan ze ook doen denken aan een ruggengraat of een tornado. Elke bouwsteen is eenzelfde module, een gelijkwaardig stukje van het geheel, waarbij de ene op de andere steunt en naar de hemel reikt.
www.johnpowers.usHouse of Time, 2018
House of Time is een langetermijnproject dat is opgestart door het Duitse architectenbureau raumlabor. Op een oude industriële site langs de Ringvaart gaat het bureau aan de slag met Bolwerk en Brugge(n) voor Jongeren. Ze werken er aan een huis vol tijd, een plaats die wordt geherprogrammeerd en geactiveerd tot een ontmoetings- en productieplek door en voor jongeren. De microfabriek zal langzaam evolueren tot een open ruimte om te verkennen, te experimenteren en te leren. Er komen mobiele eenheden zoals een warmwaterbad of een reeks bankjes, maar het gaat vooral ook over immateriële waarden: een gevoel van betrokkenheid en het engagement om actief problemen op te lossen op elk moment van het creatieproces. raumlabor wil het individualisme doorbreken en de lokale jeugd als een gemeenschap naar een oplossing laten zoeken voor hun sociale en maatschappelijke problemen, via kunst en architectuur.
www.raumlabor.netWhat’s Eating the Chinese Mitten Crab, 2018
What’s Eating the Chinese Mitten Crab orkestreert een ontmoeting tussen het publiek van twee kunstenfestivals: de Triënnale in Brugge en Beaufort in Zeebrugge. Het uitgangspunt van Rotors project is de massale aanwezigheid van een uitheemse krab in de Brugse reien en kanalen: de Chinese wolhandkrab of Eriocheir sinensis. In China wordt deze krab als een delicatesse beschouwd, maar in Europa koloniseert het diertje de waterlopen en verstoort daardoor het natuurlijke evenwicht. Als reactie op die verstoring zoeken wetenschappers naar manieren om deze populatie te vernietigen en onderzoeken ze vormen van samenleving met de inheemse diersoorten. Rotor maakt dit fascinerende onderwerp bespreekbaar en ervaarbaar in de Poortersloge: het collectief installeert er een ‘natuurhistorisch’ observatorium met foto’s, artefacten en een aquarium. In het URB SEA-café, de pop-up op het strand van Zeebrugge, komt een eetzaal, waar regelmatig degustaties
worden gehouden met invasieve planten of dieren op het menu.
G.O.D., 2018
in Brugge en later onderdeel van de Sint-Trudoabdij omgevormd tot een godshuis voor noodlijdend dienstpersoneel en bejaarden. Vandaag bevindt het godshuis zich vlakbij het toeristische centrum van Brugge en wordt het nog steeds bewoond door zestig- tot tachtigplussers. De Brugse huisjes in het stadscentrum zijn verbonden door twee pittoreske binnentuintjes en door de stilte van de geïsoleerde plek. Ruimteveldwerk betrekt de bewoners en bezoekers bij het participatieve project G.O.D., door de uitzonderlijke omgeving te verbinden met een experimenteel traject. Zo werkt het interdisciplinaire collectief aan een offlinezone waar via ruimtelijke instrumenten het sacrale idee van stilte wordt gekoppeld aan de nood aan rust in de digitale technologische ratrace van vandaag.
www.ruimteveldwerk.beAerocene, 2018
Afgelopen lente liet Tomás Saraceno ballonachtige sculpturen in de historische binnenstad opstijgen. De ballonnen verkregen hun drijfvermogen door de hitte van de zon, waardoor ze zich emissieloos konden verplaatsen. Met deze performance activeerde de kunstenaar de openbare ruimte in Brugge. Het gebeuren werd integraal gefilmd en wordt in de Poortersloge vertoond tijdens de Triënnale. De video-installatie Aerocene kadert in het multidisciplinaire langetermijnproject Aerocene, dat een nieuw tijdperk voorstelt. Als een synthese tussen kunst, technologie en milieubewustzijn belichaamt het project een visie van fossiel- en emissievrij reizen en wonen in de atmosfeer. Een artistieke en wetenschappelijke analyse van de milieuproblematiek.
www.studiotomassaraceno.orgselgascano pavilion, 2018
Vlak bij de Coupure springt de installatie van het Spaanse architectenbureau selgascano in het oog. De organische constructie met roze doorschijnende wanden geeft kleur aan het water en vormt een ideale verpozingsplek. Hoewel het kanaal vandaag nog steeds bevaarbaar is en een verbinding vormt tussen de Ringvaart en de binnenstad, blijven de sluizen hier meestal gesloten. Dit drijvend paviljoen is de ideale plek voor volwassenen en kinderen die pootje willen baden of een plons in de reien willen wagen.
www.selgascano.netGold Guides Me, 2015
Als geglobaliseerde stadsbewoners worden we voortdurend herinnerd aan geld, bezit, handel en economie. Welke waarde hebben we als burger nog in de stad van de toekomst? De woordsculptuur Gold Guides Me stelt vragen bij de ethische normen die ons leven sturen. De spirituele hogere macht waar mensen zich vroeger naar schikten, is vervangen door het fetisjisme van bezit, macht en rijkdom.
www.annesenstad.comBridge by the Canal, 2015
Het architectenbureau Studio Mumbai ontwierp in zijn eigen atelier in India een unieke brugwoning. Deze brugsculptuur verenigt verschillende mogelijke functies: je kunt er wonen, eten, slapen, je terugtrekken voor nieuwsgierige blikken van passanten… Alleen kan je er niet mee over het water. De brug ligt namelijk op een kade langs de rei. Dit architecturale ‘landschap’ overstijgt de gebruikelijke verwachtingen en brengt ook een deel van de grootstad binnen in het rustige Brugge.
www.studiomumbai.comSkyscraper (the Bruges Whale), 2018
Vlakbij het standbeeld van Jan van Eyck rijst Skyscraper (the Bruges Whale) op uit de Brugse reien. De gigantische sculptuur is meer dan een verbeelding van een walvis; het dier is opgebouwd uit afval, verzameld uit de plasticsoep die wereldwijd in de zeeën en oceanen drijft. Samen met vrijwilligers van het Hawaii Wildlife Fund en de Surfrider Foundation heeft StudioKCA de stranden van Hawaï afgeschuimd om afval bijeen te rapen. De installatie is gebouwd met deze vondsten. Hiermee wil StudioKCA de aandacht vestigen op de universele problematiek van vervuiling, die ons allemaal aanbelangt, en de toeschouwer ervan bewust maken dat individuele actie noodzakelijk is.
www.studiokca.comINFINITI23, 2018
Met INFINITI²³ plant Peter Van Driessche een verticale leefstructuur op de waterpartij aan de site Oud Sint-Jan. Het bouwwerk doet denken aan het metabolisme, een naoorlogse Japanse architectuurstroming waarin capsules worden opgestapeld tot torens. Met zijn installatie creëert Van Driessche nieuwe ruimte: de rechthoekige units zijn plekken om te wonen, te werken en te leven. Terwijl urbanisten en projectontwikkelaars zoeken naar toekomstige ruimte om te kunnen bouwen, suggereert de architect een plek waar we dichter bij elkaar wonen, kleiner behuisd zijn en mobiel kunnen bewegen op de steeds stijgende waterspiegel. Het wordt een tijdelijk ankerpunt in het stedelijke weefsel. Om vorm te geven aan dit nieuwe wonen betrekt Van Driessche studenten interieurarchitectuur bij zijn project.
www.peter-van-driessche.beMasquerade, 2015
Vermeir & Heiremans focussen op de dynamiek tussen kunst, architectuur en economie. Ze definiëren hun woning als een kunstwerk en maken er ‘gemedieerde extensies’ van, die aan hun privéruimte een publieke hypervisibiliteit geven. De ART HOUSE INDEX (AHI–) is zo’n extensie, die hun huis-als-kunstwerk tot een financieel instrument transformeert. In de Poortersloge, waar eeuwen geleden een internationaal gezelschap van handelaars en bankiers samenkwam, promoot de video-installatie MASQUERADE de AHI–.
www.in-residence.beVisionaire Stadsplannen, 2015
De bevolkingsgroei is vandaag explosiever dan ooit, maar ook in de 20ste eeuw was het thema al aan de orde. Modernistische architecten en urbanisten zochten naar nieuwe oplossingen. Voor Brugge bedachten Huib Hoste en Paul Amaury Michel een revolutionair vernieuwingsplan. In Duitsland tekende Oswald Mathias Ungers modellen uit voor de nieuwe stad, toegepast op Berlijn. Beide projecten zijn in een dubbelexpo te zien. In de hal van het Arentshuis reageert een installatie van de Britse kunstenaar Stanza op omgevingselementen uit Londen.
www.triennalebrugge2015.beOnvoltooide Steden, 2015
Brugge, met een historische binnenstad die door UNESCO erkend is als werelderfgoed, gaat uiterst behoudend om met zijn patrimonium. Soms lijkt de tijd er wel stil te staan. De tentoonstelling Onvoltooide steden toont net het omgekeerde: beelden van steden in het Midden-Oosten en het Verre Oosten in een staat van permanente beweging. Door stadsontwikkeling of speculatie, afbraak en heropbouw na conflicten balanceren ze op de grens tussen ruïne en bouwwerf.
www.triennalebrugge2015.beArchitectures Liquides | Liquid Architecture, 2018
Voor haar tweede editie nodigde Triennale Brugge het Franse Fonds regional d’art contemporain de la region Centre-Val de Loire uit om in de kerk en de tuinen van het Grootseminarie een selectie uit zijn collectie te tonen, die is toegespitst op de relaties tussen kunst en architectuur uit de jaren 1950 tot nu. De tentoonstelling belicht de vele pogingen die in de loop van de tijd zijn ondernomen om het architecturale onderwerp met strenge rechte hoeken vloeibaar te maken via golvende lijnen, organische elementen en beweging. Ze getuigt van de sterke opkomst van nieuwe trends sinds de jaren 1990 door de ontwikkeling van digitale ontwerp-, productie- en bouwtools. Met CADsoftware (Computer-Aided Design) kan men nu ingrijpen in de structurele eigenschappen van voorwerpen door wiskundige modellen te gebruiken. De architect tekent niet meer, maar wijzigt voortdurend virtuele maquettes door met de parameters te spelen. Het FRAC Centre-Val de Loire was als een van de eerste organisaties getuige van de opkomst van deze trend: de zogenaamde numerieke, computationele of digitale beurtrol, waarin organische kronkelingen en doorlopende oppervlakken met elkaar verweven zijn. Op zijn beurt hielp het FRAC het concept van architectuur als een onveranderlijke en definitieve vorm op losse schroeven te zetten, ten voordele van een levendige, dynamische en ‘vloeibare’ architectuur (Marcos Novak).
www.triennalebrugge2018.beImaginaire Steden, 2015
In het Stadhuis tonen vier kunstenaars hun ingebeelde steden. Op basis van herinneringen, dromen, ervaringen en materiaal uit diverse culturen geven ze vorm aan hun imaginaire wereld. De een kleurrijk en levendig, de ander monochroom en kritisch. Hun maquettes bevatten culturele referenties en individuele aspiraties. Het geheel prikkelt om zelf je verbeelding aan de gang te zetten en na te denken over hoe steden eruit zouden kunnen zien, los van het hier en nu.
www.triennalebrugge2015.beVloeibare Stad | Liquid City, 2018
In de Poortersloge brengt Triënnale Brugge een overzicht van de installaties in de historische binnenstad. De vluchtigheid en vloeibaarheid van de stad worden er verder toegelicht en alle kunstwerken op het parcours worden er gesitueerd binnen het oeuvre van de deelnemende kunstenaars en architecten. Zo kan je onder meer de videovoorstelling van de performance van Tomás Saraceno bekijken. Het Belgische collectief Rotor installeert er een natuurhistorisch museum rond de Chinese wolhandkrab en Monir Shahroudy Farmanfarmaian toont een selectie van haar befaamde spiegelwerken.
www.triennalebrugge2018.be